De Nationale Inventaris Immaterieel Cultureel Erfgoed bevat al zo’n kleine vijftig elementen, van tradities als bloemencorso’s tot processies, van ambachten als klompen maken tot henna schilderen of schoonrijden op de schaats, Staphorster stipwerk, Fries houtsnijwerk in de Knipe, Valkerij, ambacht van Molenaar, papierknipkunst, bovenstemzingen bij psalmen in Genemuiden, circuscultuur etc. Een uitzondering op deze enkele elementen vormt de Hindelooper cultuur die uit meerdere elementen bestaat. De Hindelooper cultuur zoals die op de Nationale Inventaris staat bevat de schilderkunst, de Hindelooper taal, de streekdracht en plaatselijke gebruiken die allemaal zo typisch zijn voor de Friese stad Hindeloopen.
Nadat begin maart 2014 een lespakket werd gepresenteerd op de basisschool de Skulpe, is op 7 november jl. bij de Afûk in Leeuwarden een adviesplan aan de leden van Stichting Immaterieel Erfgoed Hindeloopen gepresenteerd door een vijftal NHL (Noordelijke Hogeschool Leeuwarden-red) studenten. Bij deze presentatie bleek ook een van de uitkomsten te zijn dat de bovenstaande elementen de schilderkust, de taal en de klederdracht onlosmakend met elkaar zijn verbonden.
Begin 2014 kwam het nieuwe lid en webmaster van de Stichting Immaterieel Erfgoed Jelle Smid junior met het idee om de NHL studenten te betrekken bij de verdere ontwikkeling van het digitaal lesmateriaal voor de basisschool in Hindeloopen. Vervolgens werden de contacten gelegd door de projectleider Pieter Bult wat uiteindelijk begin oktober resulteerde in een conceptcluster van de Minor Concepting van de NHL. De opdracht voor een vijftal studenten was om een concept te creëren om de Hindelooper taal via digitaal lesmateriaal op de basisschool te bevorderen. Na een maand zoeken, inlezen, discussiëren, werkbezoeken, telefoongesprekken etc, etc, kwamen de studenten Rob Kiers, Bruno Rummers, Michelle Hoekstra, Wijnand Lusthof en Irene van der Maar met een aantal heel verrassende conclusies en adviezen die zijn beschreven in een adviesplan. Een van de belangrijkste adviezen op het gebied van de Hindelooper taal was- zoek de samenwerking met de organisatie Afûk die al een digitaal platvorm heeft ontwikkeld waarmee gemakkelijk lesmateriaal, in samenwerking met de verantwoordelijke docenten bij de Skulpe, gegenereerd kan worden. In eerste instantie is dit platform gericht op het Fries, maar er is de mogelijkheid om dit uit te breiden met de Hylper taal. Dit platform heet EduFrysk waarbij op een simpele wijze lesmateriaal kan worden gecreëerd, maar ook afbeeldingen, geluid en beeldmateriaal kunnen worden toegevoegd. Met de Afûk worden er zeer binnenkort verdere afspraken gemaakt.
Tijdens het “Hylp project” kwamen er ook nog niet uitgewerkte ideeën uit de bus zoals alle straatnaamborden in het Hylpers, een jaarlijks stadsevenement, een zusterstad voor Hindeloopen uit Scandinavië en een online woordenboek met audio voorbeelden in het Hylpers. Kortom, voldoende aanknopingspunten en mogelijkheden om de Hylper taal voor de verdere toekomst te behouden.
Memorabele en gedenkwaardige dag
Vrijwel iedereen heeft wel een of meerdere dagen in een jaar waarbij men wordt herinnerd aan een bepaalde gebeurtenis. Vrijdag 7 november zal voor de leden van de Stichting Immaterieel Erfgoed de geschiedenis ingaan als een memorabele maar ook gedenkwaardige dag. Na de viering van 100 jaar Roosje kwam vervolgens het afscheid van medebestuurslid en kenner van de Hylper taal Gosse Blom in de Grote kerk te Hindeloopen. De dag werd voortgezet bij de Afûk in Leeuwarden bij de presentatie van de NHL studenten, waarna vervolgens de boekpresentatie van oud-bestuurslid Emiel Amsterdam bij Tresoar heeft plaatsgevonden.
Namens Stichting Immaterieel Erfgoed,
projectleider Pieter Bult
(Pieter Bult ontving van Rob Kiers, één van de leden van de studentengroep, onderstaand bericht. Red.)
Wij hebben met veel plezier gewerkt aan het project. In Hindeloopen zijn we vriendelijk ontvangen en hebben we veel gezien van de stad. Dit gaf ons al een hoop inspiratie. Aan de hand hiervan zijn we als groep bij elkaar gaan zitten en hebben we verschillende oplossingen bedacht. Dit ging van zustersteden tot evenementen tot muziek om de taal te bevorderen. Uiteindelijk zijn we in contact gekomen met Afûk en hier zagen we dat Afûk al een platform had dat heel erg overeen kwam met de ideeën die wij zelf hadden. En dat ze ook bereid waren om samen te werken met Hindeloopen om het Hylpers er bij te betrekken.
Het was een verrassende ontwikkeling voor ons en het resultaat was fantastisch. We hebben hier een hoop van geleerd qua communicatie en hoe bestaande initiatieven ook een oplossing kunnen zijn.
Het is nu aan de Stichting en Afûk om het te laten werken!
Met vriendelijke groet,
Rob Kiers
De studenten van NHL tijdens hun presentatie van Hylp project (foto door Arnold Eekma)
